مسئله 1677- معاملۀ سَلَف آن است كه مشترى
پول را بدهد كه بعد از مدّتى جنس را تحويل بگيرد و اگر بگويد اين پول را مىدهم كه
مثلاً بعد از شش ماه فلان جنس را بگيرم و فروشنده بگويد قبول كردم، معامله صحيح
است.
مسئله 1678- اگر پولى را كه از جنس طلا و
نقره نيست سلف بفروشد و عوض آن را پول بگيرد، معامله صحيح است.
مسئله 1679- معاملۀ سلف چند شرط دارد:
اوّل: خصوصيّاتى را كه قيمت جنس بهواسطۀ
آنها فرق مىكند معيّن نمايند، ولى دقّت زياد هم لازم نيست؛ همين قدر كه مردم
بگويند خصوصيّات آن معلوم شده، كافى است.
دوّم: پيش از آنكه خريدار و فروشنده از هم
جدا شوند، خريدار تمام قيمت را به فروشنده بدهد و چنانچه مقدارى از قيمت آن را
بدهد، گرچه معامله به آن مقدار صحيح است، ولى فروشنده مىتواند معاملۀ همان مقدار
را هم به هم بزند.
سوّم: مدّت را معيّن كنند ولو عرفاً؛ مثلاً
اگر بگويد تا اوّل خرمن جنس را تحويل مىدهم، چون مدّت عرفاً معلوم است، معامله
صحيح است.
چهارم: وقتى را براى تحويل جنس معيّن كنند كه
در آن وقت به قدرى از آن جنس وجود داشته باشد كه اطمينان داشته باشند كه ناياب
نخواهد بود.
پنجم: وزن يا پيمانۀ آن را معيّن كنند و جنسى
را هم كه معمولًا با ديدن معامله مىكنند اگر سلف بفروشند، اشكال ندارد، ولى بايد
مثل بعضى از اقسام گردو و تخم مرغ تفاوت افراد آن به قدرى كم باشد كه مردم به آن
اهميّت ندهند.
مسئله 1680- انسان نمىتواند جنسى را كه سلف
خريده پيش از تمام شدن مدّت بفروشد، و بعد از تمام شدن مدّت، گرچه آن را تحويل
نگرفته باشد، فروختن آن اشكال ندارد.
صفحه 250
مسئله 1681- در معاملۀ سلف اگر فروشنده جنسى
را كه قرارداد كرده، بدهد، مشترى بايد قبول كند، ولى اگر بهتر از آن يا پستتر از
آن را بدهد، مشترى مىتواند قبول نكند.
مسئله 1682- اگر فروشنده به جاى جنسى كه قرارداد كرده جنس
ديگرى بدهد، در صورتى كه مشترى راضى شود اشكال ندارد.
مسئله 1683- اگر جنسى را كه سلف فروخته در
موقعى كه بايد آن را تحويل دهد ناياب شود و نتواند آن را تهيّه كند، مشترى
مىتواند صبر كند تا تهيّه نمايد يا معامله را به هم بزند و چيزى را كه داده پس
بگيرد.
مسئله 1684- اگر جنسى را كه ندارد، بفروشد و
قرار بگذارد كه بعد از مدّتى تحويل دهد و خريدار هم پول نداشته باشد و قرار بگذارد
بعد از مدّتى پول آن را بدهد، معامله باطل است.